Chỉ số sức mạnh tương đối (RSI) là gì: Đánh giá thời điểm đảo chiều tiền mã hóa bằng RSI
Dự đoán đúng thời điểm thị trường không phải là một việc dễ dàng. Tuy nhiên, việc này có thể kiểm soát được nhiều hơn nhờ phân tích kỹ thuật và các chỉ báo động lượng như chỉ số sức mạnh tương đối (RSI). Là một trong những chỉ báo giao dịch phổ biến trong kho công cụ phân tích kỹ thuật của các nhà giao dịch tiền mã hóa, RSI cho phép bất kỳ nhà giao dịch nào xác định ngay lập tức liệu một đồng tiền mã hóa nào đó đang bị quá mua hoặc quá bán chỉ trong nháy mắt. Bạn có tò mò về chỉ báo RSI và muốn hiểu rõ về chỉ báo này? Từ việc tìm hiểu RSI là gì đến cách thức hoạt động của RSI, chúng ta hãy đi sâu vào thế giới của RSI và khám phá cách chỉ báo động lượng này có thể giúp bạn đưa ra các quyết định giao dịch tiền mã hóa sáng suốt hơn.
Tóm tắt
RSI là một chỉ báo kỹ thuật thân thiện với người mới bắt đầu, hiển thị liệu một tài sản có đang ở trạng thái quá mua hay quá bán.
Là một chỉ báo đường tín hiệu đơn giản và dễ hiểu, RSI vượt trội trong việc thể hiện rõ ràng các cơ hội giao dịch và cung cấp thông tin chi tiết về động lực gần đây thúc đẩy giá của tài sản.
Mặc dù là một chỉ báo động lượng hữu ích, RSI có xu hướng kém tin cậy trong thị trường có xu hướng và không tính đến khối lượng giao dịch.
Các mẹo RSI nâng cao bao gồm phân tích phân kỳ, so sánh sức mạnh tương đối và xác định kênh RSI.
Thành công trong giao dịch tiền mã hóa khi sử dụng chỉ báo RSI liên quan đến việc kết hợp quản lý rủi ro tốt, xác định xu hướng và sử dụng các chỉ báo giao dịch bổ sung.
Chỉ báo RSI là gì?
Chỉ số sức mạnh tương đối (RSI) là chỉ báo giao dịch phổ biến trong phân tích kỹ thuật, đo lường động lực của một tài sản dựa trên giá gần đây trong khung thời gian đã chọn. Bằng cách phân tích mức độ biến động và biên độ của những thay đổi giá gần đây, RSI hiển thị điểm số từ 0 đến 100, cho biết tài sản đó đang ở trạng thái quá mua hay quá bán. Nhìn chung, RSI hoạt động tốt nhất khi một tài sản giao dịch trong một phạm vi nhất định vì nó giúp các nhà giao dịch xác định các điểm vào hoặc thoát lệnh tiềm năng.
RSI hoạt động như thế nào?
Chỉ số RSI được hiển thị dưới dạng đường thẳng trên thang điểm từ 0 đến 100. Nói một cách đơn giản, nếu chỉ số RSI trên 70, tài sản sẽ được coi là quá mua, báo hiệu khả năng giá điều chỉnh giảm. Ngược lại, nếu chỉ số RSI dưới 30, tài sản sẽ được coi là quá bán, nghĩa là có khả năng giá phục hồi.
Mặc dù những trạng thái quá mua và quá bán này nghe có vẻ đơn giản, thực tế thì giá tài sản thường có thể duy trì trạng thái hiện tại trong thời gian dài trước khi điều chỉnh theo hướng ngược lại. Do đó, hầu hết các nhà giao dịch tiền mã hóa thường nói rằng chỉ dựa vào các chỉ số RSI có thể rủi ro. Chúng ta sẽ khám phá khái niệm này thêm trong bài viết khi đánh giá một ví dụ giao dịch sử dụng RSI.
RSI được tính như thế nào?
Sức mạnh tương đối = Tổng mức tăng trung bình / Tổng mức giảm trung bình RSI = 100 - [100 / (1 + Sức mạnh tương đối)]
Công thức chính xác để tính toán RSI có vẻ phức tạp, nhưng nó có thể được đơn giản hóa thành các điểm sau. Chỉ báo RSI xem xét mức tăng giá trung bình so với mức giảm giá trung bình trong một khung thời gian đã chọn. Do đó, sức mạnh tương đối tính đến các mức trung bình này và sau đó tính toán điểm số phản ánh sức mạnh tương đối của tài sản trong khoảng thời gian đó.
Một điều quan trọng cần nhớ là chúng ta không chỉ đang xem xét bản thân các biến động giá thực tế. Hơn nữa, là một chỉ báo động lượng, RSI tính đến động lực đằng sau những biến động này.
Giải thích về RSI: trạng thái quá mua và quá bán
Bây giờ bạn đã biết cách giải thích tổng quan các giá trị RSI, hãy cùng khám phá những gì chúng có thể tiết lộ:
RSI trên 70 (quá mua): Trạng thái quá mua cho thấy thị trường có thể đang nóng lên một chút, nơi các nhà giao dịch có thể đang mua theo cảm tính và sự hưng phấn thay vì phân tích cơ bản. Mặc dù giá điều chỉnh không được đảm bảo, nhưng tốt hơn hết là nên thận trọng và cân nhắc việc chốt lời hoặc chờ giá giảm nhẹ trước khi vào các vị thế mới.
RSI dưới 30 (quá bán): Trạng thái quá bán có thể gợi ý về một cơ hội tiềm năng để mua "vớt đáy". Khi thị trường quá bi quan, giá có thể bị định giá thấp hơn nhiều do đà giảm giá. Tuy nhiên, vì giá có thể giảm sâu hơn trước khi phục hồi, nhà giao dịch nên xác nhận các dấu hiệu đà tăng giá trước khi xây dựng vị thế mua dài hạn.
Ưu nhược điểm của việc sử dụng RSI
Mọi chỉ báo giao dịch đều có ưu nhược điểm và RSI cũng không ngoại lệ. Dưới đây là một tổng quan ngắn gọn về các điểm mạnh và điểm yếu khác nhau của RSI.
Ưu điểm | Nhược điểm |
|---|---|
Đơn giản và dễ sử dụng | Ít tin cậy trong điều kiện thị trường theo xu hướng |
Cung cấp thông tin chi tiết về đà tăng giảm (động lượng) gần đây | Không tính đến khối lượng giao dịch |
Xác định sự phân kỳ | Quá phụ thuộc |
Điểm mạnh của RSI
Là một trong những chỉ báo động lượng phổ biến hơn, đây là lý do tại sao RSI lại được các nhà giao dịch tiền mã hóa ưa chuộng:
Đơn giản và dễ sử dụng: Bản thân chỉ báo RSI dễ dàng giải thích trên biểu đồ nhờ biểu đồ đường thẳng biểu đồ từ 0 đến 100. Điều này giúp cả nhà giao dịch mới và nhà giao dịch giàu kinh nghiệm đều có thể tiếp cận được.
Cung cấp thông tin chi tiết về đà tăng giảm gần đây: Thay vì chỉ cho bạn biết liệu một tài sản đang ở trạng thái quá mua hay quá bán, RSI còn phản ánh tốc độ và biên độ của những thay đổi giá gần đây, do đó cung cấp manh mối về đà thị trường.
Xác định sự phân kỳ: Sự phân kỳ/chênh lệch xảy ra khi giá và RSI di chuyển theo hướng ngược nhau. Điều này có thể là dấu hiệu của việc đà giảm yếu đi và xu hướng đảo chiều tiềm năng sắp tới.
Điểm yếu của RSI
Dù là một công cụ hữu ích, bạn cần hiểu rõ những hạn chế của RSI:
Ít tin cậy trong điều kiện thị trường theo xu hướng: RSI hoạt động tốt nhất trong thị trường đi ngang. Trên các thị trường có xu hướng mạnh, số liệu RSI có xu hướng nằm trong vùng quá mua hoặc quá bán trong thời gian dài. Điều này khiến việc xác định các tín hiệu giao dịch rõ ràng trở nên khó khăn hơn.
Không tính đến khối lượng giao dịch: RSI chỉ tập trung vào biến động giá và không tính đến khối lượng giao dịch. Do đó, sự gia tăng khối lượng có thể ngay lập tức củng cố tín hiệu RSI, khiến các con số bị phụ thuộc nhiều và không đáng tin cậy.
Quá phụ thuộc: Vì RSI thân thiện với người mới bắt đầu với các tín hiệu quá mua và quá bán rõ ràng, các nhà giao dịch tiền mã hóa có xu hướng chỉ dựa vào nó để đưa ra quyết định giao dịch và dễ bị thiên kiến xác nhận.
Mẹo về RSI nâng cao
Mặc dù xác định vùng quá mua và quá bán là cách sử dụng phổ biến của RSI, nhưng các nhà giao dịch tiền mã hóa có kinh nghiệm có thể phát triển các chiến lược giao dịch tinh vi hơn dựa trên những quan sát cơ bản này:
Phân tích phân kỳ RSI: Sự phân kỳ giữa giá và RSI có thể là một cách để các nhà giao dịch tiền mã hóa đo lường sự thay đổi đà và đảo chiều xu hướng. Khi giá tạo đỉnh cao mới nhưng RSI không theo kịp, nó có thể báo hiệu phân kỳ giảm giá do đà tăng yếu. Ngược lại, khi giá xuống đáy mới với RSI tăng lên, nó có thể cho thấy phân kỳ tăng giá, nghĩa là có áp lực mua tiềm ẩn.
So sánh sức mạnh tương đối: Nhà giao dịch tiền mã hóa có thể cân nhắc so sánh RSI của các đồng tiền mã hóa khác nhau để đo lường sức mạnh tương đối của chúng. Ví dụ: nếu RSI của một đồng tiền vốn hóa lớn luôn duy trì trên 50 trong một thị trường biến động, nó có thể cho thấy xu hướng tăng giá chung và khả năng tăng giá trong tương lai gần.
Xác định kênh RSI: Bằng cách vẽ các đường ngang tại các mức RSI quan trọng, các nhà giao dịch có thể tạo ra các kênh trên biểu đồ RSI. Biến động giá thường tuân theo các kênh này, cung cấp thông tin chi tiết về các vùng hỗ trợ và kháng cự tiềm năng.
Bằng cách áp dụng các kỹ thuật RSI tiên tiến này, các nhà giao dịch tiền mã hóa dày dặn kinh nghiệm có thể có được cái nhìn sâu sắc hơn về tâm lý thị trường, xác định điểm xoay tiềm năng và phát triển các chiến lược giao dịch phức tạp hơn theo tín hiệu từ những chỉ báo động lượng như vậy.
Tích hợp RSI vào chiến lược giao dịch tiền mã hóa của bạn
Bây giờ bạn đã hiểu những điều cơ bản về RSI, hãy cùng xem cách bạn có thể kết hợp RSI vào chiến lược giao dịch tiền mã hóa của mình thông qua ví dụ giao dịch hợp đồng vĩnh cửu BTC của chúng tôi. Đối với ví dụ này, chúng ta sẽ xem xét một giao dịch mua BTC thành công vào đầu tháng 6 năm 2024 và cấu hình chỉ báo RSI để hiển thị đà tăng trưởng của tài sản trong 14 kỳ, vì đây là khung thời gian mặc định được hầu hết các nhà giao dịch tiền mã hóa sử dụng.
Xác định điểm vào tiềm năng của bạn
Dựa trên biểu đồ BTC ở trên, chúng ta có thể thấy một xu hướng tăng đáng chú ý hình thành trên khung thời gian bốn giờ sau một loạt các đợt thoái lui vào cuối tháng 5 năm 2024. Điều này phù hợp với những gì chúng ta thấy trên RSI vì nó liên tục dao động quanh mức 45 đến 50, thường được coi là trung lập vì nó nằm giữa cả vùng quá mua và quá bán. Dựa trên biến động giá hiện tại của BTC, nhà giao dịch tiền mã hóa có xu hướng tin rằng đây sẽ là một điểm vào mua long tốt.
Xác nhận xu hướng
Để xác nhận xu hướng tăng giá này, sau đó chúng ta có thể sử dụng các chỉ báo bổ sung và mô hình biểu đồ cùng với RSI để chắc chắn hơn về xu hướng tăng hoặc giảm đã thiết lập. Trong trường hợp này, chúng ta có thể thấy rằng có một hỗ trợ mạnh được hình thành ở mức giá dao động từ $67.000 đến $67.500. Đánh giá theo cách giao dịch của BTC, chúng ta có thể xác nhận rằng thực sự có một xu hướng tăng giá hình thành khi giá BTC đi ngang quanh mức $67.500.
Vào lệnh và lên kế hoạch thoát lệnh tiềm năng
Dựa trên các tín hiệu có sẵn thu thập từ RSI và các đường hỗ trợ được vẽ, các nhà giao dịch tiền mã hóa có xu hướng tăng giá có thể chọn vào lệnh mua hợp đồng vĩnh cửu BTC. Giả sử bạn khớp lệnh ở mức $67.500. Khi vào lệnh thành công, bây giờ bạn cần lên kế hoạch thoát lệnh để có thể chốt lời. Trong trường hợp này, chúng ta hãy tham khảo lại chỉ báo RSI một lần nữa để đánh giá khi nào BTC bắt đầu có vẻ quá mua.
Vào ngày 5/6/2024, chúng ta bắt đầu thấy mức RSI vượt vào vùng quá mua khi chỉ số vượt qua 70. Nếu bạn đang giao dịch trong khung thời gian ngắn, đây có thể là tín hiệu để bạn chốt các vị thế mua dài hạn của mình ở mức khoảng $70.500 đến $71.000. Để bảo vệ lợi nhuận từ BTC, bạn có thể thiết lập lệnh dừng lỗ ở mức $70.000. Điều này cho phép bạn an toàn bảo vệ lợi nhuận của mình trong trường hợp giá giảm đột ngột trong khi vẫn theo dõi giá BTC để xem bất kỳ tin tức tăng giá bổ sung nào có thể khiến Bitcoin tăng cao hơn nữa.
Lời kết
Chỉ số sức mạnh tương đối (RSI) là một chỉ báo kỹ thuật có giá trị giúp bạn đo lường tâm lý thị trường và xác định các cơ hội giao dịch tiềm năng. Bằng cách hiểu các nguyên tắc cơ bản, hạn chế và cách sử dụng nó cùng với các chỉ báo khác, bạn có thể thêm một lớp phân tích khác vào bộ công cụ giao dịch tiền mã hóa của mình, giúp bạn tiến thêm một bước để trở thành nhà giao dịch tiền mã hóa dày dặn kinh nghiệm. Bạn có muốn kiểm tra kinh nghiệm giao dịch tiền mã hóa của mình bằng cách giao dịch Bitcoinkhông? Hãy xem qua các cặp giao dịch giao ngay BTC và hợp đồng tương lai BTC của chúng tôi. Ngoài ra, bạn có thể bổ sung kiến thức giao dịch của mình bằng cách tham khảo các hướng dẫn của chúng tôi về MACD và đường trung bình động hàm mũ.
FAQs
Không có khung thời gian tốt nhất duy nhất vì nó phụ thuộc vào phong cách giao dịch của bạn. Người mới bắt đầu thường bắt đầu với RSI hàng ngày, trong khi các nhà giao dịch tiền mã hóa giàu kinh nghiệm hơn có thể sử dụng các khung thời gian ngắn hơn như RSI hàng giờ để giao dịch theo ngày. Hãy thử nghiệm và tìm khung thời gian cung cấp tín hiệu rõ ràng nhất cho các mục tiêu giao dịch của bạn.
Có, RSI có thể được áp dụng cho mọi loại tiền mã hóa. Miễn là tài sản có lịch sử giá gần đây, RSI có thể được áp dụng và sử dụng trong các chiến lược giao dịch của bạn.
Không, RSI cao không phải lúc nào cũng đảm bảo điều chỉnh giá. Thị trường có thể duy trì tình trạng quá mua trong thời gian dài. Tuy nhiên, điều này cho thấy khả năng điều chỉnh cao hơn so với khi RSI ở vùng trung lập.
Sự phân kỳ này có thể xảy ra trong các thị trường biến động mạnh. RSI là một chỉ báo động lựợng và có thể mất thời gian để giá phản ứng với áp lực mua bán tiềm ẩn. Do đó, các nhà giao dịch tiền mã hóa nên kết hợp việc sử dụng RSI với các chỉ báo giao dịch khác để hiểu rõ hơn về tâm lý thị trường hiện tại.
Không, RSI chỉ là một công cụ trong bộ công cụ của nhà phân tích kỹ thuật. Hãy luôn cân nhắc các yếu tố khác như phân tích cơ bản, tin tức thị trường và chiến lược quản lý rủi ro để giao dịch tiền mã hóa thành công.
© 2025 OKX. Bài viết này có thể được sao chép hoặc phân phối toàn bộ, hoặc trích dẫn các đoạn không quá 100 từ, miễn là không sử dụng cho mục đích thương mại. Mọi bản sao hoặc phân phối toàn bộ bài viết phải ghi rõ: “Bài viết này thuộc bản quyền © 2025 OKX và được sử dụng có sự cho phép.” Nếu trích dẫn, vui lòng ghi tên bài viết và nguồn tham khảo, ví dụ: “Tên bài viết, [tên tác giả nếu có], © 2025 OKX.” Một số nội dung có thể được tạo ra hoặc hỗ trợ bởi công cụ trí tuệ nhân tạo (AI). Không được chỉnh sửa, chuyển thể hoặc sử dụng sai mục đích bài viết.
Bài viết liên quan
Xem thêm
Giải thích về công cụ phái sinh Bitcoin: Hợp Đồng Futures Kỳ Hạn, Futures Vĩnh Cửu và Quyền Chọn
Phái sinh là chứng khoán hoặc hợp đồng có thể giao dịch với giá trị phụ thuộc vào tài sản cơ sở. Trong hầu hết trường hợp đối với công cụ phái sinh tiền mã hoá, tài sản cơ sở là Bitcoin (BTC), hoặc các loại tiền mã hóa hàng đầu khác.
Nói chung, phái sinh là công cụ tài chính phức tạp, thường có rủi ro cao, hữu ích cho việc quản lý rủi ro thông qua phòng ngừa rủi ro.
Phái sinh truyền thống
Trong khi những thị trường truyền thống đã sử dụng nhiều hình thức phái sinh khác nhau trong hàng nghìn năm, thì các hình thức hiện đại của giao dịch phái sinh có thể bắt nguồn từ những năm 1970 và 1980, khi Sở giao dịch hàng hóa Chicago (CME) và Hội đồng thương mại Chicago (CBOT) giới thiệu hợp đồng futures kỳ hạn.
Các loại công cụ phái sinh phổ biến nhất bao gồm hợp đồng tương lai, hợp đồng kỳ hạn và quyền chọn, dựa trên nhiều loại tài sản, bao gồm cổ phiếu, tiền tệ, trái phiếu và hàng hóa. Với số lượng lớn công cụ phái sinh hiện có, rất khó xác định quy mô của thị trường, ước tính từ hàng nghìn tỷ đến hơn một triệu tỷ USD.
Hợp đồng Futures Bitcoin
Trong số những công cụ phái sinh tiền mã hóa, hợp đồng futures Bitcoin là hợp đồng đầu tiên trở nên phổ biến và vẫn được giao dịch nhiều nhất về khối lượng. Hợp đồng tương lai BTCđã được giao dịch trên các nền tảng nhỏ hơn vào đầu năm 2012, nhưng phải đến năm 2014, nhu cầu ngày càng tăng đã thúc đẩy các sàn giao dịch lớn, cụ thể là CME Group Inc và Cboe Global Markets Inc, tham gia.
Hiện nay, hợp đồng futures Bitcoin là một trong những công cụ được giao dịch phổ biến nhất trong ngành, và các sàn giao dịch hàng đầu như OKX ghi nhận khối lượng giao dịch hằng ngày đạt hàng tỷ USD.
Hợp đồng futures Bitcoin là gì?
Hợp đồng futures là thỏa thuận giữa hai bên — thường là hai người dùng trên một sàn giao dịch — để mua và bán tài sản cơ sở (trong trường hợp này là BTC) với mức giá đã thỏa thuận trước (giá kỳ hạn), vào một ngày nhất định trong tương lai.
Mặc dù các nội dung chi tiết hơn có thể khác biệt giữa các sàn giao dịch, nhưng hợp đồng futures về cơ bản vẫn dựa trên nguyên tắc - hai bên đồng ý cố định giá của tài sản cơ sở cho giao dịch trong tương lai.
Để thuận tiện, hầu hết sàn giao dịch không yêu cầu người nắm giữ hợp đồng futures nhận tài sản cơ sở thực tế (chẳng hạn như thùng dầu hoặc vàng miếng) sau khi hợp đồng đáo hạn, mà thay vào đó hỗ trợ thanh toán bằng tiền mặt.
Tuy nhiên, hợp đồng futures Bitcoin được thanh toán vật lý, chẳng hạn như hợp đồng do Bakkt - Sàn Giao Dịch Liên Lục Địa (ICE) cung cấp, đang ngày càng phổ biến, vì việc chuyển đổi Bitcoin thực sự có thể được thực hiện tương đối dễ dàng so với hầu hết các loại hàng hóa.
Hợp đồng futures Bitcoin hoạt động như thế nào?
Hãy cùng tìm hiểu giao dịch hợp đồng futures BTC trên OKX. Trước hết, thị trường tương lai hằng tuần chỉ đơn giản là người nắm giữ hợp đồng đang đặt cược vào giá Bitcoin trong một tuần — OKX cũng cung cấp các khoảng thời gian hai tuần một lần, hằng quý và hai quý một lần cho các hợp đồng tương lai.
Vì vậy, nếu Bitcoin đang giao dịch ở mức 10.000 USD hôm nay và Adam tin rằng giá sẽ cao hơn vào tuần tới, anh ấy có thể mở vị thế mua với tối thiểu một hợp đồng (mỗi hợp đồng BTC trị giá tương đương 100 USD) trên thị trường hợp đồng futures hằng tuần của OKX.
Khi ai đó mua và nắm giữ Bitcoin (mua long), họ đang tin rằng giá sẽ tăng cao hơn, nhưng không thể kiếm được lợi nhuận nếu giá giảm. Bán short, hoặc bán tài sản hôm nay với kỳ vọng giá tài sản sẽ giảm vào ngày mai là cách nhà giao dịch kiếm lời từ việc giá giảm.
Trong ví dụ này, chúng ta sẽ giả định Adam mở 100 hợp đồng vị thế mua (100 x 100 USD = 10.000 USD), thể hiện chung cam kết của Adam là mua 1 BTC vào ngày thanh toán vào tuần tới (15:00 thứ Sáu hằng tuần trên OKX, theo giờ Việt Nam) với mức giá đó - 10.000 USD.
Mặt khác, chúng ta có Robbie, người tin rằng giá Bitcoin sẽ thấp hơn 10.000 USD vào tuần tới và muốn bán short. Robbie cam kết bán 100 hợp đồng, hoặc 1 BTC, vào ngày thanh toán tuần tới với mức giá đã thỏa thuận là 10.000 USD.
Adam và Robbie được kết nối với nhau trên sàn giao dịch và trở thành hai bên ký kết hợp đồng futures: Adam cam kết mua 1 BTC với giá 10.000 USD và Robbie cam kết bán 1 BTC với giá 10.000 USD khi hợp đồng đáo hạn.
Giá Bitcoin một tuần sau, vào ngày thanh toán, sẽ quyết định liệu hai nhà giao dịch này lời hay lỗ.
Một tuần trôi qua và Bitcoin đang giao dịch ở mức 15.000 USD. Điều này có nghĩa là Adam, người đồng ý mua 1 BTC với giá 10.000 USD, thu được lợi nhuận từ hợp đồng của mình, kiếm được 5.000 USD. Adam, như đã thỏa thuận, chỉ cần trả 10.000 USD cho 1 BTC, anh ta có thể bán 1 BTC ngay lập tức với giá trị thị trường hiện tại là 15.000 USD.
Mặt khác, Robbie mất 5.000 USD vì phải bán 1 BTC của mình với giá đã thỏa thuận là 10.000 USD, mặc dù hiện tại BTC có giá 15.000 USD.
Tùy thuộc vào tài sản Adam và Robbie đã sử dụng, OKX thanh toán hợp đồng bằng stablecoin Tether (USDT) hoặc BTC, ghi có vào tài khoản của Adam hoặc Robbie với lãi lỗ đã thực hiện.
Vì hợp đồng tương lai phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư, nên các chỉ báo như Tỷ lệ Long/Short BTC có thể cung cấp cái nhìn tóm lược về tâm lý chung. Tỷ lệ Long/Short BTC, so sánh tổng số người dùng có vị thế mua với người dùng có vị thế bán, trong cả hợp đồng tương lai và hợp đồng hoán đổi vĩnh cửu.
Khi tỷ lệ là 1, số lượng người đang nắm giữ vị thế mua và bán bằng nhau (tâm lý thị trường trung lập). Tỷ lệ cao hơn 1 (nhiều vị thế mua hơn so với vị thế bán) cho thấy kỳ vọng thị trường tăng giá, trong khi tỷ lệ thấp hơn 1 (nhiều vị thế bán hơn vị thế mua) cho thấy kỳ vọng thị trường giảm giá.
Tại sao mọi người mua và bán BTC thông qua hợp đồng tương lai?
Tại sao người dùng lại tham gia hợp đồng tương lai để mua hoặc bán Bitcoin thay vì giao dịch BTC trực tiếp trên thị trường giao ngay? Nhìn chung, câu trả lời cho điều này là quản lý rủi ro và đầu cơ.
Quản lý rủi ro
Hợp đồng tương lai từ lâu đã được sử dụng bởi những người nông dân đang tìm cách giảm thiểu rủi ro và quản lý dòng tiền bằng cách đảm bảo nhận được cam kết về sản phẩm của mình trước thời hạn, với mức giá đã thỏa thuận trước. Vì sản phẩm nông nghiệp có thể mất thời gian chuẩn bị nên nông dân muốn tránh sự biến động giá thị trường và những điều không chắc chắn trong tương lai.
Sự biến động và thay đổi giá của Bitcoin cũng đòi hỏi việc chủ động quản lý rủi ro, đặc biệt đối với những người dựa vào tài sản kỹ thuật số để kiếm nguồn thu nhập đều đặn.
Doanh thu của thợ đào phụ thuộc vào giá Bitcoin và chi phí hằng tháng của họ. Trong khi giá Bitcoin có thể biến động dữ dội mỗi ngày, chi phí phần lớn vẫn cố định, gây khó khăn cho việc dự đoán chắc chắn thu nhập.
Hơn nữa, sự cạnh tranh ngày càng gia tăng trong lĩnh vực khai thác coin tạo ra những thách thức mới không liên quan đến giá, chẳng hạn như dư thừa phần cứng do độ khó tăng lên. Cách duy nhất để thợ đào tiếp tục hoạt động trong môi trường như vậy với rủi ro tối thiểu là phòng ngừa rủi ro bằng các công cụ phái sinh như hợp đồng tương lai.
Đầu cơ
Tuy nhiên, quản lý rủi ro hoặc phòng ngừa rủi ro khác với đầu cơ, đây cũng là một trong những yếu tố chính thúc đẩy giao dịch hợp đồng tương lai Bitcoin. Vì các nhà giao dịch và đầu cơ muốn kiếm lời từ biến động giá theo cả hai hướng (lên hoặc xuống), nên họ cần có khả năng đặt cược theo từng hướng — mua long hoặc bán short.
Hợp đồng tương lai giúp người dùng bi quan tác động lên tâm lý thị trường, một hiện tượng được Ngân hàng Dự trữ Liên bang San Francisco thảo luận chi tiết trong nghiên cứu của mình với tiêu đề Cách Giao Dịch Hợp Đồng Tương Lai Thay Đổi Giá Bitcoin.
Cuối cùng, hợp đồng tương lai Bitcoin phổ biến vì cho phép sử dụng đòn bẩy, trong đó nhà giao dịch có thể mở vị thế lớn hơn số tiền nạp của mình, miễn là họ duy trì tỷ lệ ký quỹ hợp lý — do sàn giao dịch xác định. Việc sử dụng đòn bẩy không làm thay đổi bất kỳ điều kiện nào liên quan đến công cụ phái sinh và chỉ được dùng để tăng cường rủi ro cũng như phần thưởng.
Khi thị trường tăng giá, hợp đồng tương lai tăng giá trị và có thể bán với giá cao hơn giá giao ngay, và ngược lại. Sự chênh lệch này, được gọi là cơ sở, là chỉ báo hữu ích khác nhằm đánh giá tâm lý thị trường.
Khi cơ sở dương (giá tăng), nghĩa là giá hợp đồng tương lai cao hơn giá giao ngay thực tế. Khi cơ sở âm (giá giảm), điều đó cho thấy giá hợp đồng tương lai thấp hơn giá giao ngay.
Hợp đồng tương lai vĩnh cửu hoặc hoán đổi vĩnh cửu BTC
Ngoài hợp đồng tương lai tiêu chuẩn đã thảo luận ở trên, thị trường Bitcoin cũng hỗ trợ hợp đồng hoán đổi vĩnh cửu, là hợp đồng tương lai không có ngày đáo hạn.
Vì không có ngày thanh toán nên cả hai bên đều không phải mua hoặc bán. Thay vào đó, người dùng được phép giữ vị thế ở trạng thái chờ khớp miễn là tài khoản của họ có đủ BTC (tiền ký quỹ) để thực hiện.
Tuy nhiên, trái ngược với hợp đồng tương lai tiêu chuẩn có giá của hợp đồng và tài sản cơ sở dần tương đương nhau khi hợp đồng đáo hạn, hợp đồng vĩnh cửu không có ngày tham chiếu như vậy trong tương lai. Hợp đồng tương lai vĩnh cửu hoặc hoán đổi vĩnh cửu sử dụng cơ chế khác để hợp nhất giá định kỳ, gọi là tỷ lệ funding.
Mục đích của tỷ lệ funding là nhằm giữ cho giá hợp đồng phù hợp với giá giao ngay của tài sản cơ sở, tránh độ sai lệch lớn.
Cần lưu ý rằng tỷ lệ funding là khoản phí được thỏa thuận giữa hai bên trong hợp đồng (các bên mua và bán) — không phải phí do sàn giao dịch thu.
Ví dụ, nếu giá trị của hợp đồng vĩnh cửu tiếp tục tăng, tại sao những người bán short (thuộc bên bán) lại tiếp tục giữ một hợp đồng chờ khớp vô thời hạn? Tỷ lệ funding giúp cân bằng tình huống như trên. Tỷ lệ funding tự thay đổi và do thị trường xác định.
Hợp đồng hoán đổi vĩnh cửu BTC hoạt động như thế nào?
Ví dụ: nếu hợp đồng hoán đổi vĩnh cửu được giao dịch ở mức 9.000 USD nhưng giá giao ngay của BTC là 9.005 USD, tỷ lệ funding sẽ âm (để bù đắp chênh lệch giá). Tỷ lệ funding âm có nghĩa là người nắm giữ vị thế bán phải trả tiền cho người nắm giữ vị thế mua.
Ngược lại, nếu giá của hợp đồng cao hơn giá giao ngay, tỷ lệ funding sẽ dương — người nắm giữ hợp đồng vị thế mua phải trả tiền cho người nắm giữ hợp đồng vị thế bán.
Trong cả hai trường hợp này, tỷ lệ funding thúc đẩy việc mở vị thế mới, từ đó có thể đưa giá hợp đồng đến gần hơn với giá giao ngay.
Các khoản thanh toán tỷ lệ funding được thực hiện 8 giờ một lần trên hầu hết sàn giao dịch, bao gồm cả OKX, miễn là người nắm giữ hợp đồng giữ vị thế của mình ở trạng thái chờ khớp. Mặt khác, lãi & lỗ được ghi nhận tại thời điểm thanh toán hằng ngày và được tự động ghi có vào tài khoản của chủ sở hữu.
Dữ liệu tỷ lệ funding, hiển thị như bên dưới, có thể được sử dụng để nhanh chóng đánh giá xu hướng và hiệu suất của thị trường trong bất kỳ khoảng thời gian nào. Một lần nữa, tỷ lệ funding dương cho thấy thị trường nhìn chung tăng giá — giá hợp đồng hoán đổi cao hơn giá giao ngay. Tỷ lệ funding âm cho thấy tâm lý giảm giá, nghĩa là giá hợp đồng hoán đổi thấp hơn giá giao ngay.
Quyền chọn Bitcoin
Giống như hợp đồng tương lai Bitcoin, quyền chọn cũng là sản phẩm phái sinh theo dõi giá Bitcoin theo thời gian. Tuy nhiên, không giống như hợp đồng tương lai tiêu chuẩn — trong đó hai bên đồng ý về ngày và giá để mua hoặc bán tài sản cơ sở — với quyền chọn, bạn thực sự mua “quyền chọn” hoặc quyền mua hoặc bán tài sản ở một mức giá đã định trong tương lai.
Mặc dù quyền chọn tiền mã hóa ra đời trễ hơn so với hợp đồng tương lai, nhưng trong tháng này, quyền chọn Bitcoin đã đạt mức cao nhất mọi thời đại là hơn 1 tỷ USD tính theo Hợp đồng mở (OI). OI biểu thị tổng giá trị (thường là USD) của các hợp đồng quyền chọn hiện chưa thanh toán. Hợp đồng mở ngày càng tăng thường cho thấy dòng vốn mới đổ vào thị trường.
Quyền chọn mua và Quyền chọn bán
Có hai loại hợp đồng quyền chọn, quyền chọn mua và quyền chọn bán. Quyền chọn mua cung cấp cho chủ sở hữu quyền mua tài sản cơ sở vào một ngày đã định (đáo hạn) và quyền chọn bán cho chủ sở hữu quyền bán tài sản đó. Mỗi quyền chọn, tùy thuộc vào các điều kiện liên quan, có giá thị trường, được gọi là phí quyền chọn.
Hợp đồng quyền chọn cũng có hai loại, kiểu Mỹ và kiểu châu Âu. Quyền chọn kiểu Mỹ có thể được thực hiện - nghĩa là người nắm giữ mua hoặc bán - vào bất kỳ thời điểm nào trước ngày đáo hạn, trong khi quyền chọn kiểu Châu Âu chỉ có thể được thực hiện vào ngày đáo hạn. OKX hỗ trợ quyền chọn kiểu châu Âu.
Sở hữu quyền chọn có nghĩa là nếu người nắm giữ quyết định không thực hiện quyền mua hoặc bán của họ vào ngày đáo hạn, thì hợp đồng sẽ mất hiệu lực. Người nắm giữ không cần phải thực hiện quyền mua hoặc bán, nhưng họ sẽ mất phí quyền chọn — mức giá mà họ đã trả cho hợp đồng.
Quyền chọn cũng được thanh toán bằng tiền mặt để thuận tiện giao dịch, nhưng tồn tại những rủi ro rất khác so với hợp đồng tương lai. Với hợp đồng tương lai, không có giới hạn rủi ro và phần thưởng đối với một trong hai bên giao dịch (giá Bitcoin có thể biến động theo mọi hướng trước khi thanh toán). Nhưng với quyền chọn, người mua có tiềm năng lợi nhuận không giới hạn và tổn thất hạn chế, trong khi người bán quyền chọn có tổn thất tiềm ẩn không giới hạn và lợi nhuận rất hạn chế (theo như giải thích bên dưới).
Hợp đồng quyền chọn Bitcoin hoạt động như thế nào?
Nếu Bitcoin đang giao dịch ở mức 10.000 USD ngày hôm nay và lần này, Robbie tin rằng giá sẽ cao hơn vào một ngày nhất định trong tương lai (giả sử một tháng sau), anh ấy có thể mua một quyền chọn mua. Quyền chọn mua của Robbie có giá thực hiện (giá mà BTC có thể được mua trong tương lai) là 10.000 USD trở xuống.
Nếu một tháng sau Bitcoin giao dịch ở mức 15.000 USD, Robbie có thể thực hiện quyền chọn mua của mình và mua Bitcoin với giá 10.000 USD để kiếm lợi nhuận ngay lập tức. Ngược lại, nếu sau một tháng Bitcoin giao dịch ở mức 9,000 USD, Robbie có thể để quyền chọn của mình hết hiệu lực.
Tuy nhiên, chúng ta chưa xem xét phí quyền chọn trong cả hai trường hợp này. Phí quyền chọn là số tiền Robbie sẽ trả để mua quyền chọn mua — giá thị trường của quyền chọn. Nếu phí quyền chọn là 1.500 USD, Robbie sẽ trả 1.500 USD hôm nay để có quyền mua Bitcoin với giá 10.000 USD một tháng sau đó.
Điều này có nghĩa là, đối với Robbie, giá hòa vốn thực sự là 10.000 USD + 1.500 USD = 11.500 USD — vì vậy Robbie cần BTC cao hơn 11.500 USD để kiếm được lợi nhuận. Nếu Robbie để quyền chọn của mình hết hiệu lực, anh ta sẽ chỉ mất phí quyền chọn 1.500 USD.
Vì vậy, trên thực tế, trong khi tiềm năng kiếm lời của Robbie là không giới hạn (hoặc chỉ bị giới hạn bởi giá Bitcoin), tổn thất của Robbie bị giới hạn bởi phí quyền chọn mà anh đã trả. Trong bất kỳ trường hợp nào, Robbie cũng không thể chịu lỗ nhiều hơn phí quyền chọn trong hợp đồng này.
Tiếp đến là Adam, người tin rằng giá Bitcoin sẽ giảm trong tháng tới. Adam có thể mua một quyền chọn bán với giá thực hiện là 10.000 USD. Điều này nghĩa là, Adam sẽ có quyền chọn bán Bitcoin với giá 10.000 USD vào tháng sau, bất kể giá giao ngay là bao nhiêu.
Sau một tháng, nếu Bitcoin được giao dịch thấp hơn 10.000 USD, giả sử ở mức 8.000 USD, Adam sẽ kiếm được lợi nhuận bằng cách thực hiện quyền chọn của mình - bán BTC với giá cao hơn 2.000 USD so với giá thị trường. Nếu BTC đang giao dịch cao hơn 10.000 USD, anh ấy có thể để quyền chọn của mình hết hiệu lực.
Adam cũng sẽ phải trả phí quyền chọn để mua quyền chọn này, và giống như Robbie, phí quyền chọn cũng là số tiền tối đa mà anh ấy mạo hiểm trong hợp đồng này.
Mặt khác, chúng ta có những người bán quyền chọn hoặc người viết hợp đồng, là đối tác của Robbie và Adam và đã đồng ý bán cho họ quyền chọn mua cũng như quyền chọn bán tương ứng. Về cơ bản, người bán quyền chọn hứa hẹn sẽ bán và mua BTC theo yêu cầu, để đổi lấy phí quyền chọn do Robbie và Adam chi trả.
Xét về rủi ro, người bán quyền chọn có lợi nhuận bị giới hạn bởi phí quyền chọn mà họ tính, nhưng tổn thất tiềm ẩn thì không giới hạn, vì họ sẽ phải mua hoặc bán BTC nếu thực hiện quyền chọn, bất kể chênh lệch giữa giá giao ngay và giá thực hiện là bao nhiêu. Điều này có thể được giải thích thêm thông qua chế độ xem Thị Trường Quyền Chọn Bitcoin OKX bên dưới.
Quyền chọn mua và quyền chọn bán có ngày đáo hạn vào 25/09/2020 được hiển thị trong biểu đồ trên. Vòng tròn màu xanh biểu thị các hợp đồng quyền chọn có giá thực hiện là 11.000 USD, nghĩa là người nắm giữ quyền chọn mua cho hợp đồng này sẽ có thể mua Bitcoin với giá 11.000 USD vào ngày 25/09, trong khi người nắm giữ quyền chọn bán sẽ có thể bán Bitcoin với giá tương tự. Các vòng tròn màu xanh lá cây và màu đỏ biểu thị giá đánh dấu, đây là chỉ báo dựa trên giá trị trung bình về định giá thị trường, trong khi dữ liệu “Bid1” và “Ask1” phản ánh giá chào bán hiện tại của thị trường.
Nếu hôm nay Robbie mua quyền chọn mua này, anh ấy sẽ trả giá chào bán tốt nhất – là $1.373,08 trong ảnh chụp màn hình phía trên – đây là phí quyền chọn để Robbie có quyền mua Bitcoin ở mức $11.000 vào ngày 25/09. Tương tự, Adam sẽ trả 2.712,90 USD để mua quyền chọn bán của mình để có quyền bán Bitcoin với giá 11.000 USD vào ngày 25/09.
Sự khác biệt về phí quyền chọn này thể hiện tâm lý thị trường, trong đó đối tác đồng ý mua Bitcoin của Adam tin rằng đó là phi vụ cá cược rủi ro hơn so với bên đồng ý bán cho Robbie.
Hợp Đồng Mở Theo Giá Thực Hiện là dữ liệu có thể cho thấy triển vọng của thị trường ngay lập tức, thể hiện trong biểu đồ dưới đây.
Biểu đồ này hiển thị giá trị (tính bằng BTC) của quyền chọn chưa đáo hạn (quyền chọn mua + quyền chọn bán) ở các mức giá thực hiện khác nhau. Bạn có thể thấy hầu hết nhà giao dịch đều có hợp đồng quyền chọn với giá thực hiện là 10.125 USD, tiếp đến là 7.250 USD và 11.250 USD. Dữ liệu này nhấn mạnh ba mức giá thực hiện phổ biến nhất, đang áp dụng đối với Bitcoin — và khoảng giá dự kiến trong tương lai gần.
Tại sao mọi người mua và bán BTC thông qua hợp đồng quyền chọn?
Hợp đồng quyền chọn, giống như hợp đồng tương lai, cũng là công cụ quản lý rủi ro, nhưng có phần linh hoạt hơn vì không đòi hỏi người mua thực hiện bất kỳ nghĩa vụ nào.
Một lần nữa, chúng ta có thể thảo luận về thợ đào Bitcoin, bên hưởng lợi tiềm năng của những hợp đồng này, nơi họ có thể mua quyền chọn bán nhằm đảm bảo tỷ lệ nhất định cho BTC đã khai thác trong tương lai. Tuy nhiên, không giống như hợp đồng tương lai khi thợ đào có nghĩa vụ bán BTC của mình bất kể với mức giá bao nhiêu, trong hợp đồng quyền chọn, họ có thể chọn không bán nếu giá Bitcoin tăng đáng kể.
Đầu cơ vẫn là lý do khác cho việc sử dụng quyền chọn, bởi chúng cho phép nhà giao dịch thận trọng đặt cược với số tiền rủi ro nhỏ hơn nhiều (phí quyền chọn) so với hợp đồng tương lai.
Công cụ phái sinh và độ uy tín của Bitcoin
Công cụ phái sinh như hợp đồng tương lai và quyền chọn hỗ trợ xác định giá của tài sản cơ sở — quá trình xác định giá của thị trường — bằng cách cung cấp cho thị trường những công cụ cần thiết để thể hiện tâm lý thị trường. Chẳng hạn, vì không có công cụ phái sinh, nhà đầu tư Bitcoin phần lớn phải mua và nắm giữ chính lượng Bitcoin đó, điều này đã gây ra bong bóng Bitcoin vào năm 2017, khi giá tăng vọt lên mức cao nhất mọi thời đại.
Chỉ sau khi CME và Cboe ra mắt hợp đồng tương lai Bitcoin, những người bán short trên thị trường mới có thể làm vỡ bong bóng.
Dù sự sụp đổ sau đó và “mùa đông tiền mã hóa” năm 2018 đã tác động mạnh lên thị trường, nó cũng thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển, khi giá cả ổn định, cho phép công nghệ và sự chấp nhận một lần nữa trở lại vị thế hàng đầu.
Trong khi đó, việc ra mắt công cụ phái sinh được quản lý, chẳng hạn như Quyền chọn Bitcoin của Bakkt, đang giúp hợp pháp hóa không gian tiền mã hóa và thu hút nhà đầu tư tổ chức.
Cuối cùng, để Bitcoin trở thành loại tài sản được chấp nhận rộng rãi, nhiều người cho rằng cần có thị trường giao dịch minh bạch, khó bị thao túng.
Để đạt được điều này sẽ cần một dòng vốn mới, tăng tính thanh khoản, giảm biến động, quá trình hình thành giá tự nhiên và sự tin tưởng của các nhà đầu tư tổ chức quy mô lớn. Mỗi sản phẩm phái sinh chất lượng đều có khả năng đưa Bitcoin đến gần hơn với việc được hợp pháp hóa.
OKX Insights trình bày báo cáo phân tích thị trường, tính năng chuyên sâu và tin tức chọn lọc từ những chuyên gia tiền mã hóa.
Cách sử dụng Bot giao dịch tiền mã hóa của OKX
Cách giao dịch lô tiền mã hóa trên Thị trường Liquid của OKX
Crypto TradingView: Hướng dẫn giao dịch bằng TradingView
Chiến lược giao dịch hợp đồng futures crypto tốt nhất
